Waarde

Wat zijn mijn pianola en/of mijn rollen waard?

Een vraag die wij als vereniging ontzettend vaak gesteld krijgen is: "Wat is mijn pianola waard?"
Op deze vraag is niet eenvoudig antwoord te geven. dit hangt van heel veel verschillende factoren af, zoals het type pianolamechaniek, het merk piano, de staat van beide en de stijl van het instrument.
De kreet "wat de gek ervoor geeft" is meestal nog de beste indicatie.

Wat de rollen betreft geldt in principe hetzelfde.
Onderstaand vindt u een aantal scenario's met richtprijzen. Hieraan kunnen uiteraard geen rechten worden ontleend en koper en verkoper moeten beide toch hun eigen plan trekken. Het geeft echter wel een indicatie in welke orde van grootte gedacht moet worden.

Instrumenten

Wanneer u een instrument gaat aanschaffen is het belangrijk te letten op een aantal zaken. Ten eerste de piano. Wanneer de piano intensieve restauratie nodig heeft is het belangrijk te bedenken dat dit forse kosten met zich mee zal brengen die de waarde van het gerestaureerde instrument in nagenoeg alle gevallen zal overtreffen. Bij een instrument waar al jaren niets aan gedaan is zal op zijn minst het pianomechaniek gereviseerd moeten worden. Het vervangen van snaren, stempennen of zelfs stemblok of zangbodem zal helemaal in de kosten gaan lopen en eigelijk alleen gebeuren wanneer het een uitzonderlijk zeldzaam en historisch interessant instrument betreft of wanneer het gaat over een dierbaar familiestuk met emotionele waarde. Voor de handel zijn de instrumenten totaal ongeschikt. 

Wanneer u een pianola koopt ga er dan vanuit dat het hele pianolagedeelte volledig gerestaureerd dient te worden. Wanneer er niets aan is gedaan is veel materiaal verouderd, en wanneer er wel iets aan is gedaan is dat niet in alle gevallen op de juiste manier gebeurd. Mocht het dan zo zijn dat een instrument toch geheel of gedeeltelijk goed gerestaureerd is dan valt het alleen maar mee. Advertenties met termen als 'er zit een slang los, verder in orde'  en 'alleen even stemmen' wekken binnen de vereniging erg veel argwaan. Als u overweegt een pianola aan te schaffen neem dan contact op met de vereniging voor informatie. Wellicht wil één van de leden met voldoende kennis van zaken meegaan om een instrument te beoordelen en u te adviseren.

Een pianola waarvan zowel het pianogedeelte als het pianolagedeelte en het meubel gerestaureerd moeten worden zijn in principe weinig waard. Vaak worden zulke instrumenten ook gratis aangeboden op de populaire verkoopsites online.
het compleet professioneel laten restaureren van een dergelijke pianola kost vaak meer dan 10.000 euro. Waarna er een instrument staat dat tussen de 1000 en 2000 euro waard is. Aan materiaal gaat er niet veel geld in zitten wanneer de piano technisch nog goed is. Het is alleen ontzettend arbeidsintensief. Wanneer u net met de hobby begint en het u leuk lijkt zelf te klussen aan een dergelijk instrument, kijk dan uit naar een instrument waarvan het pianogedeelte in goede staat verkeert. Een pianotechnicus kan u ook helpen bij de keuze wat dat betreft.

Een normaal 88-toons instrument met een goede piano als basis en een nog te restaureren pianolamechaniek kunt u met wat speurwerk en rondvragen vinden tussen de 0 en 750 euro. Bij al gerestaureerde instrumenten ligt dat tussen de 750 en 2500 euro. 
Reproductie-instrumenten als Duo-art, Triphonola, Duca en Welte zitten daar een stuk boven. Hoewel staande Duo-Art pianola's vaak niet lastig en voor niet veel geld te vinden zijn in Engeland.

Instrumenten die wel waarde hebben, gerestaureerd of niet, zijn reproductiepiano's en orchestrions. Deze zijn in principe altijd de moeite van het restaureren waard en wanneer de piano niet meer te redden is kunnen bijna altijd de onderdelen nog gebruikt worden.

Instrumenten zonder pianolamechaniek

Instrumenten waar het pianolamechaniek uit is verwijderd hebben geen bijzondere waarde meer. Het zijn in feite gewone piano's geworden, met als grote nadeel dat ze een lomp grote kast hebben voor een gewone piano. De waarde is dan ook hetzelfde als die van vergelijkbare 'gewone' piano's; tenzij het een gerenommeerd merk betreft zal de waarde nihil zijn.

Muziekrollen

Wat muziekrollen betreft ligt het ongeveer hetzelfde als bij de instrumenten. Het hangt af van veel verschillende factoren. Dat de rol in goede conditie moet zijn spreekt voor zich. Een al te veel beschadigde rol zal niet of slecht spelen. Een rol scheurt vaak aan de randen en deze vouwen vervolgens om. Een goede methode om rollen bij aanschaf te controleren is de knijptechniek. Wanneer u de rol uit het doosje neemt en deze zit strak opgerold, knijp dan in het midden van het papier. Indien dit sponzig aanvoelt zit aan de rand meer papier dan in het midden, dit wil zeggen dat de rol beschadigd is. wanneer de rol in het midden keihard aanvoelt kun u er vanuit gaan dat deze nauwelijks beschadigd is.

Vaak worden rollen aangeboden op internet tegen veel te hoge prijzen in vergelijking met hun werkelijke waarde. Men weet niet wat het is, of denkt dat ze duur zijn omdat het 'antiek' is. Iedereen mag natuurlijk vragen wat hij/zij zelf wil, maar voor zowel de koper als de verkoper is het goed te weten wat de waarde ongeveer is.

2e hands 88-toons rollen in goede conditie hebben een waarde van 1 tot 5 euro per stuk. Zeker in de grotere partijen is dit een reële prijs. Rollen die daar qua waarde boven zitten zijn vooral rollen van Nederlands fabrikaat, met Nederlandse titels en van Nederlandse componisten of rollen ingespeeld door Nederlandse pianisten. Ook speciale uitgaven zijn vaak wat meer waard dan 'gewone' rollen. Denk daarbij aan extra versierde aanloopstroken en dergelijke. 

Er is weinig verschil in prijs tussen gearrangeerde rollen of ingespeelde rollen (die laatste hebben vaak de handtekening van de pianist op de doos en aanloopstrook gedrukt.)

Rollen met een hogere waarde in oplopende volgorde:

  • 65-toons rollen (bijna evenveel/weinig waard als 88-toons rollen)
  • 73-toons rollen (ongeveer 1 á 2 euro per stuk duurder dan 88-toons rollen, want zeldzamer, maar ze zijn ook minder gewild door het gebrek aan instrumenten)
  • Reproductierollen (7 - 40 euro afhankelijk van de titels en het systeem)
  1. Duo-Art rollen (het meest voorkomende reproductiesysteem)
  2. Ampico rollen (het systeem komt in Nederland zelden voor, vooral in america)
  3. Triphonola rollen (Het systeem is zeer zeldzaam, maar de rollen spelen ook op een 'gewone' 88-toons pianola, ze zijn doorgaans te vinden in partijen 88-toons rollen)
  4. Overige reproductierollen (Welte/Duca e.a. komen weinig voor en zijn zeer specifiek.)
  • Orchestrionrollen (ook zeer zeldzaam en specifiek.) 20-50 euro per stuk.

Het is vooral een kwestie van: wat heeft u ervoor over om een mooie rollenverzameling aan te leggen.